Om onze provincie voor te bereiden op het klimaat van de toekomst voerde het provinciebestuur samen met experten van de Bodemkundige Dienst van België, KU Leuven en de VUB de Limburgse waterbalansstudie uit. Dit rapport beschrijft de studie (2019-2021) die waterbronnen, wateraanbod, waterbehoefte en watervraag van Limburg inventariseerde en documenteerde om de droogte weloverwogen aan te pakken.
Verschillende interessante cijfers kwamen naar boven uit de studie. Wist je bijvoorbeeld dat het ten zuiden van de Demer ongeveer 100 mm minder regent per jaar dan in het noorden van onze provincie? Of dat vooral onze brongebieden en de bovenlopen van waterlopen erg te lijden hebben onder de dalende grondwaterpeilen en de droogte? Ook blijken sommige grondwatersystemen in onze provincie veel gevoeliger te zijn voor grondwaterextracties dan andere. De studie toont bovendien aan dat grondwater aanvullen via infiltratie van hemelwater beter is voor het behoud van de grondwaterreserves dan het verminderen van de hoeveelheden opgepompt water.
Waterbalansen
De informatie werd vervolgens in modellen gegoten, de zogenaamde waterbalansen. Deze waterbalans toetst watervraag en -aanbod aan elkaar, en identificeert tekorten en opportuniteiten. De verschillende mogelijke klimaatscenario’s kunnen hier eveneens mee in beeld gebracht worden. De waterbalans toont aan dat het in de strijd tegen droogte erg belangrijk is om zoveel mogelijk hemelwater bij te houden en te laten infiltreren in onze provincie. Op die manier kunnen we buffers voorzien om droge perioden te overbruggen.
Proactieve maatregelen
Op basis van alle verzamelde informatie worden in de studie proactieve maatregelen voorgesteld om onze provincie te wapenen tegen de toekomst. Deze maatregelen moeten ons helpen om de negatieve gevolgen van lange droge periodes te verminderen.
Tools om droogtesituaties te simuleren
Daarnaast werden in de studie tools ontwikkeld om in te schatten in welke Limburgse regio’s watertekorten kunnen optreden. Uniek in Vlaanderen! Er is de grondwatertool, de oppervlaktewatertool en de tool voor de grondwatergevoelige natuur. Deze programma’s laten ons toe om de droogtesituatie in onze provincie te simuleren op basis van de weersvoorspellingen en actuele peilmetingen. Hierdoor kunnen we gericht maatregelen nemen in die gebieden waar de nood het hoogst is.
De ontwikkelde tools maken dus voorspellingen over de waterbeschikbaarheid mogelijk. Immers, voor heel wat sectoren zoals de energie-, chemie-, transport- en landbouwsector alsook voor huishoudens is water een noodzakelijke grondstof.
De tools stellen ons in staat om een verregaande gebiedsgerichte aanpak uit te rollen en nog meer crisismanagement op maat te voeren. Bovendien leverde de Limburgse waterstudie en waterbalans belangrijke inzichten voor het reactief afwegingskader op Vlaams niveau.
