BEELD
cirkelvormige radar met draaiende elektromagnetische golven
in de cirkel: de grenzen van de provincie Limburg
rechts en links: oorlogsvliegtuigen en vallende bommen
geluid van elektromagnetische golven
TITEL IN BEELD
“Onder de RADAR”
Heusden-Zolder
Krijgsgevangenenkamp
BEELD
historische luchtfoto van Heusden-Zolder
BEELD
videobeelden van het Vogelsanckbos
THEO HOUBEN VERTELT
Ik ben Theo Houben, ik ben voorzitter van de Heemkundige Kring Zolder. We staan hier in het Vogelsanckbos.
BEELD
Theo Houben, onderzoeker, staat in het Vogelsanckbos
THEO HOUBEN VERTELT
Na de Oktoberrevolutie in Rusland in 1917, is er heel veel adel, zijn er heel veel mensen gaan vluchten, richting het Westen. Dus in België, Frankrijk, Nederland, zijn heel veel Russen aangekomen, dus geëmigreerd.
BEELD
historische foto’s van het krijgsgevangenenkamp
THEO HOUBEN VERTELT
Vanaf het moment dat de Russische krijgsgevangenen naar hier gekomen zijn, zijn de Russische immigranten zich gaan organiseren, om die Russische krijgsgevangenen te helpen. Daar zijn toen de Russische partizanen “stilletjes” uit ontstaan.
BEELD
historische videobeelden van het krijgsgevangenenkamp van Beringen (ter illustratie) met beelden van krijgsgevangenen
THEO HOUBEN VERTELT
De Wehrmacht bewaakte de kampen aan de buitenkant. Maar dat waren nogal nonchalante bewakers. Het waren meestal boeren uit Duitsland, of priesters-seminaristen en dergelijke.
BEELD
historische foto’s van het krijgsgevangenenkamp met Duitse militairen van de Wehrmacht op wacht aan de omheining
THEO HOUBEN VERTELT
Door die conflicten kregen de krijgsgevangenen meer kans om te ontsnappen, dikwijls door medewerking van het personeel van de mijn.
BEELD
historische videobeelden van krijgsgevangenen aan het werk in het kamp
THEO HOUBEN VERTELT
Ja, waar konden die dan naartoe? Die konden naar de omtrek … ergens … die moesten onderduiken … bij mensen … Maar dat was onmogelijk, want de Duitsers controleerden ook die mensen, de bevolking hier. Dus wat deden ze? De adel had heel grote bossen, met het gevolg dat de adel toestond dat de krijgsgevangenen in de bossen onderdoken.
BEELD
videobeelden van het Vogelsanckbos
THEO HOUBEN VERTELT
Dan ontstaan langzaam kleine groepjes Russische krijgsgevangenen die in putten gehuisvest waren, putten van 5 meter op 5 meter en 2 meter diep, helemaal afgedekt, bijna onvindbaar in de bossen.
BEELD
videobeelden van het Vogelsanckbos
THEO HOUBEN VERTELT
De wanden werden helemaal bedekt met “putriem”, dat waren transportbanden van ongeveer 70 cm tot 1 meter breed. Die werden tegen de wanden gezet, daar werden bedden in gezet, een klein “petrolvuurke” … Daar leefden zij … Die kleine groepen gingen dan sabotages plegen en zij werkten samen met de Belgische partizanen.
BEELD
historische videobeelden van het krijgsgevangenenkamp met beelden van de krijgsgevangenen
THEO HOUBEN VERTELT
Een van die personen logeerde hier heel regelmatig bij baron “Jean”, hier op het Kasteel Vogelsanck en dat was een Russische prinses.
BEELD
historische foto’s van het Kasteel Vogelsanck
THEO HOUBEN VERTELT
Zij woonde in Ukkel en was eigenlijk de “commandant” van de Russische partizanen en zij hield die beweging ook in stand. Als mensen … of de Russen iets nodig hadden of in de problemen zaten, dan werd zij altijd aangesproken.
BEELD
historische videobeelden van het krijgsgevangenenkamp van Beringen (ter illustratie) met beelden van Duitse krijgsgevangenen
THEO HOUBEN VERTELT
Na de bevrijding zijn de barakken nog een hele tijd blijven staan en ook nog gebruikt. Na de bevrijding zijn de Duitse krijgsgevangenen daar naartoe gebracht en ze werden verplicht om in de mijn te werken: een soort van terugbetaling van de kosten die er geweest waren in de oorlog.
BEELD
historische videobeelden van de mijn van Beringen (ter illustratie), met detailopnames van de mijn in werking
THEO HOUBEN VERTELT
Toen de Duitse krijgsgevangenen weg waren, zijn toch nog een aantal “Oostarbeiders” en mensen die uit het Oosten gevlucht waren, hier aangekomen om te komen werken. Die hebben dan later hun gezin laten overkomen en die hebben daar gewoond tot de jaren ’50. In ’48 zijn de eerste Italianen gekomen, die zijn ook nog ondergebracht in de barakken.
BEELD
historische luchtfoto van Heusden-Zolder
THEO HOUBEN VERTELT
Langzaam werden die barakken ontmanteld, omdat ze er vlak bij een nieuwe wijk “De Lindeman” bouwden.
BEELD
videobeelden van het Vogelsanckbos
TEKST IN BEELD
Met dank aan:
Theo Houben
Wouter Peters
Marc Bertrands
Marcel Veltjen
Erfgoedcel Mijn-Erfgoed
Heemkring Zolder
www.onderderadar.be
logo provincie Limburg
Ga terug naar www.onderderadar.be.