BEELD
cirkelvormige radar met draaiende elektromagnetische golven
in de cirkel: de grenzen van de provincie Limburg
rechts en links: oorlogsvliegtuigen en vallende bommen
geluid van elektromagnetische golven
TITEL IN BEELD
“Onder de RADAR”
crash Engelse bommenwerper
BEELD
Duitse en Amerikaanse luchtfoto’s uit het NARA-archief
BEELD
Bart Smets, erkend metaaldetectorist; hij staat op een gemaaid maisveld.
BART SMETS VERTELT
Mijn naam is Bart Smets. Ik ben metaaldetectorist. Ik ben nu sinds enige tijd, samen met mijn compagnon Hans Loix, op zoek naar bommenwerpers die hier in Alken tijdens Wereldoorlog II zouden neergestort zijn.
BEELD
Bart Smets en Hans Loix lopen op een gemaaid maisveld en doen onderzoek met de metaaldetector.
BART SMETS VERTELT
Een van die bommenwerpers was de LANCASTER HK 542 …
BEELD
foto’s van het neergestorte vliegtuig LANCASTER HK 542 (copyright: Friends of the 15th squadron)
BART SMETS VERTELT
… die in de nacht van 24 op 25 april, bij terugkomst van een missie in Karlsruhe, hier overgevlogen is en neergestort is in een wei.
BEELD
dronebeelden van velden, weilanden, weg met rijdende auto’s, huizen in Alken
BART SMETS VERTELT
Het vliegtuig verloor onderdelen – waar wij bewijzen van hebben – boven de “Knipscheer”, dat is ongeveer een kleine kilometer van hier. Die onderdelen hebben wij teruggevonden. We hebben een heel spoor van onderdelen, kogels, … gevonden …
BEELD
Bart Smets en Hans Loix lopen op een gemaaid maisveld en doen onderzoek met de metaaldetector.
BART SMETS VERTELT
Daar is het vliegtuig gestuit en is de staart afgebroken. Dan is het nog 100 meter verder gevlogen, dan is het in een dijk eigenlijk … in een krater terechtgekomen, waar het volledig uitgebrand is.
BEELD
Bart Smets en Hans Loix lopen op een gemaaid maisveld en doen onderzoek met de metaaldetector. Hans Loix graaft met een spade. Hans houdt zijn hand onder de bewegende metaaldetector.
BEELD
foto’s van vondsten van het neergestorte vliegtuig (copyright: Friends of the 15th squadron)
BART SMETS VERTELT
Een pittig detail is dat het vliegtuig eigenlijk is neergehaald door “Het spook van Brustem”. Dat was een heel bekende en beruchte “nachtjager” van het Duitse leger. Die was gestationeerd in Brustem, maar op dat moment was hij gestationeerd in Leeuwarden. Maar hij heeft deze “vlieger” uit de lucht geschoten, samen met zijn 121 andere “bekroningen”. Dat was eigenlijk een beetje de “top” van de Duitse luchtmacht.
BEELD
foto van de familie Duchamps uit Alken; vader en moeder met 5 kinderen (copyright: René Duchamps)
BEELD
René Duchamps zit aan tafel voor een venster dat uitkijkt op de tuin; op de tafel liggen een ingekaderde foto en een open boek met foto’s.
RENE DUCHAMPS VERTELT
Ik woonde in het Hemelsveld in Alken, juist naast het kasteel Dompas.
BEELD
foto van de boerderij Duchamps; foto van het kasteel Dompas (copyright: René Duchamps)
RENE DUCHAMPS VERTELT
Tijdens de oorlog had ik de leeftijd van 6 jaar. Wanneer het vliegtuig neerstortte … even nadien … heeft mijn vader me meegenomen om te gaan kijken in de weide.
BEELD
filmopname van het veld waar het vliegtuig is neergestort
RENE DUCHAMPS VERTELT
Het “grootste” beeld dat ik heb, is vooral dat er veel “asse” was … brokstukken … en heel duidelijk het beeld van de piloot die nog daar … “als mens” … achter het stuur zat … in zijn schietstoel.
BEELD
dronebeelden van velden en weilanden in Alken
RENE DUCHAMPS VERTELT
Ze probeerden zich te redden … met hun schietstoel of met het valscherm …, maar ze zijn alle zes overleden. Ze lagen in de weide … of … soms … hingen ze in de bomen …
BEELD
bomen en struiken
BEELD
Hans Loix loopt op het maisveld met de metaaldetector; hij toont een paneel, afkomstig van het neergestorte vliegtuig.
BEELD
Hans Loix, erkend metaaldetectorist; hij staat op een gemaaid maisveld.
HANS LOIX VERTELT
Dit is een paneel dat een Alkenaar ons ter beschikking gesteld heeft. Hij heeft dit paneel - ongeveer in vogelvlucht een 700 à 800 meter van hier – gevonden, net de dag of twee dagen na de crash … heeft die man dat daar opgeraapt. Dat bewijst dat het vliegtuig al … ja … over een zeer lange afstand in de lucht aan het branden was en uit elkaar aan het vallen was. De andere delen die u hier ziet, dat zijn onderdelen die wij zelf met metaaldetectie gevonden hebben.
BEELD
blauwe, plastieken kist vol met kleine brokstukken van het neergestorte vliegtuig
grote, losse onderdelen van het neergestorte vliegtuig
tekst: “Alle vondsten worden geregistreerd op de Centraal Archeologische Inventaris”
HANS LOIX VERTELT
Buiten onze zoektocht naar deze LANCASTER HK 542 zijn we in samenwerking met IOED Haspengouw West bezig met een nog veel groter project. Het geofysisch onderzoek heeft uitgewezen dat op zeker één locatie een vliegtuig aanwezig is.
BEELD
Bart Smets en Hans Loix staan bij het herdenkingsmonument in Alken.
BEELD
gedenkplaat met tekst: LANCASTER HK 542 en de zes namen van de verongelukte bemanning
RENE DUCHAMPS VERTELT
Ik wil toch de mensen bedanken dat zij deze feiten toch willen in herinnering brengen … herdenken ook. Ook voor het oprichten van het mooie monument. Want de tijd van toen was toch een tijd van angst, onrust, wantrouwen … en zelfs wat verwildering. We mogen nu toch dankbaar zijn dat we mogen leven in een tijd van vrede.
BEELD
herdenkingsmonument in Alken
TEKST IN BEELD
met dank aan Bart Smets, Hans Loix, René Duchamps, Carine Luts, IOED Haspengouw West
www.onderderadar.be
logo provincie Limburg
Ga terug naar www.onderderadar.be.