BEELD
cirkelvormige radar met draaiende elektromagnetische golven
in de cirkel: de grenzen van de provincie Limburg
rechts en links: oorlogsvliegtuigen en vallende bommen
geluid van elektromagnetische golven
TITEL IN BEELD
“Onder de RADAR”
Russisch krijgsgevangenenkamp
BEELD
luchtfoto van Beringen met aanduiding van de verschillende locaties
BEELD
Irène Halinec zit in een zetel in de woonkamer.
IRENE HALINEC VERTELT
Mijn naam is Halinec Irène. Mijn ouders zijn Tsjecho-Slovaken. Mijn papa is in 1937 naar België gekomen. Mijn mama was 14 jaar en die is met de trein van het Rode Kruis naar België gekomen.
BEELD
videobeelden van de Mijncité in Beringen
IRENE HALINEC VERTELT
Mijn grootvader nog eerder … Die heeft in Zolder in de mijn gewerkt als machinist. Zo hebben mijn mama en papa elkaar leren kennen. Ze zijn hier getrouwd en hier gebleven. Ze zijn naar Beringen-Mijn gekomen. Recht tegenover ons was een hotel-pension en daar woonden Russen, Polen, Italiaanse mijnwerkers, alleenstaanden …
BEELD
videobeelden van het hotel-pension op de Mijncité in Beringen
IRENE HALINEC VERTELT
’s Avonds kwamen die al eens babbelen met onze pa en zo heb ik die eigenlijk leren kennen.
BEELD
reeks van archieffoto’s van het mijngebouw in Beringen, kolenwagons, mijnwerkers en krijgsgevangenen
IRENE HALINEC VERTELT
Tijdens de oorlog hebben de Duitsers hier een “Baltisch Kamp” … opgezet. Dat waren allemaal krijgsgevangenen die in de mijn moesten komen werken.
BEELD
archieffoto’s van het “Baltisch Kamp” in Beringen
BEELD
videobeelden van de heropgebouwde “barakken” of “Baltisch Kamp” in Beringen
IRENE HALINEC VERTELT
Op zekere dag waren er drie die ik kende van toen ik een klein meisje was … Die vertelden thuis altijd als ze kwamen babbelen met mijn papa, dat ze zijn kunnen vluchten. Ze hebben 4 of 5 dagen in het bos gezeten. Dan hebben de Duitsers ze terug opgepakt. Na een tweede poging is het gelukt … na een zekere tijd … Ze hebben ongeveer een maand in het bos gezeten. Ze zijn terechtgekomen in Bunsbeek, bij Tienen, op een boerderij. Daar hebben ze tijdens de oorlog nog “ondergedoken” gezeten tot als de oorlog voorbij was. Daarna zijn er twee teruggekomen en die zijn bij ons op hotel, op pension gegaan.
BEELD
videobeelden van het hotel-pension op de Mijncité in Beringen
IRENE HALINEC VERTELT
De derde is op die boerderij gebleven.
BEELD
archieffoto’s van jonge Russische krijgsgevangenen met hun naambordje in de hand
IRENE HALINEC VERTELT
Die mannen zijn thuis altijd sporadisch blijven komen. Midka en Skalovci verbleven in het hotel-pension en Miško is in Bunsbeek gebleven. Die kwam bij ons ook op bezoek.
BEELD
archieffoto van het gedachtenisprentje van Michaël Wasenko (Miško)
IRENE HALINEC VERTELT
Nadat hij bij ons op bezoek geweest was, verongelukte hij in Beverlo.
Skalovci is in het hotel-pension met zijn hoofd tegen de schouw gevallen in de eetzaal waar ze aten. Ze hebben hem naar de kliniek gebracht waar hij ’s anderendaags is gestorven.
BEELD
archieffoto van Skalovci
IRENE HALINEC VERTELT
Midka is 90 geworden.
BEELD
archieffoto van de identiteitskaart van Vladimir Tereschenko
IRENE HALINEC VERTELT
Toen die mannen gestorven zijn, hebben ze samengelegd voor de grafsteen en de foto erop. Mijn mama is dat altijd blijven onderhouden, ze heeft er ook altijd een “bloempot” op gezet. Niet alleen mijn mama, de familie Holiak ook. Daarna heb ik dat overgenomen. Mama is in 2010 gestorven en het is maar logisch dat ik dat voortzet. Nu hebben ze die graven geruimd. Het citévolk is op zoek naar een oplossing. Ze weten nog niet wat ze ermee gaan doen, maar ze gaan toch behouden blijven.
BEELD
videobeeld van de grafsteen van Skalovci Vasylij
TEKST IN BEELD
met dank aan
Citévolk spreekt
Hans Put, Irène Halinec, Focus History
IOED Lage Kempen
Erfgoedcel Mijn-Erfgoed
logo provincie Limburg
Ga terug naar www.onderderadar.be.