Zoeken

De provincie Limburg bouwde een nieuw opleidingsgebouw voor PLOT.

Betrokkenen

• bouwpartners: provincie Limburg, PLOT, Limburg Sterk Merk
• Design & Build-Team: DEBUILD BV, Herkenrodesingel 4b, 3500 Hasselt, tel. 011 22 45 26 - e-mail debuild@debuild.be
  bestaande uit:
  • aannemer: DEMOCO NV
  • architect: DBV Architecten
  • landschapsarchitect: Stefaan Thiers
  • studiebureau stabiliteit: AB ASSOCIATES
  • studiebureau technieken en EPB: AE PLUS
• Veiligheidscoördinator: Steto, Vismarkt 28, 3980 Tessenderlo, tel. 013 67 65 24, www.steto.be

Huidige fase

Afgerond

Achtergrond

Het project bestaat uit de oprichting van een nieuw opleidingsgebouw inclusief omgevingsaanleg voor de opleidingen op de veiligheidscampus van het PLOT te Genk.

Het nieuwe gebouw moet het huidige hoofdgebouw aan de Marcel Habetslaan vervangen. Concreet wordt met de realisatie van het project infrastructurele zekerheid gegeven aan het veiligheidsonderwijs in Limburg met name over de voortzetting van de selectie, opleiding en training van de ongeveer 2.300 Limburgse politiemensen, 1.350 Limburgse brandweerlui en ongeveer 650 Limburgse ambulanciers in eigen streek.

Cijfergegevens

• Footprint: ca. 1.500m2 (gelijkvloers: breedte ca. 43 m x diepte ca. 35 m) (verdiepingen: breedte ca. 38 m x diepte ca. 35 m)
• Netto oppervlakte (4 bouwlagen): 5.200 m², bruto oppervlakte: 5.700 m²
• Kantoorruimte (ca. 600 m²): 44 flexibele werkplekken (flexplekken) inclusief stilteplekken en aanlandplekken (docenten), 2 phone-boots, 6 overlegplaatsen, ontvangst- en pauzeruimte
• Les- en vergaderzalen (ca. 1.280 m²): zitplaatsen voor 643 cursisten in 23 lokalen (1 auditorium 142 plaatsen, 8 multifunctionele vergaderzalen/klassen 101 plaatsen, 11 klassen 360 plaatsen, 2 informaticalokalen 40 plaatsen
• Restaurant met keuken (ca. 550 m²): 155 zitplaatsen binnen, uitbreidbaar naar aanpalende vergaderzalen, 80 zitplaatsen buiten
• Speciale lokalen: verhoorlokaal, XVR-ruimte
• 2 oefenpleinen in open lucht: 676 m² en 933 m²
• Parking: 188 plaatsen, 50 plaatsen op overloopparking (oefenpleinen)

Het project (gebouw en omgevingsaanleg) werd gegund voor 11 miljoen euro (LSM), exclusief inrichting en het gebruiksklaar maken van het gebouw (provinciebestuur Limburg).

Omschrijving gebouw en omgeving

1. Landschappelijk
   De Steenkoolmijn van Zwartberg was een van de zeven mijnen van het Kempens steenkoolbekken, en de eerste mijn in Limburg die de deuren moest sluiten. De mijn werd zo goed als volledig gesloopt. Wat overblijft is een fascinerend postindustrieel landschap.
   
   Het in 1959 gebouwde administratieve gebouw van de mijn bleef behouden en doet sinds 1986 dienst als provinciaal opleidings- en trainingscentrum voor politie, brandweer, hulpverlener-ambulanciers en ambtenaren. Tegenover dit gebouw werd inmiddels op de vroegere mijnsite ook een oefenterrein voor brandweeropleidingen opgericht. Van recentere datum is de oefenhal (2019), als eerste gebouw van de veiligheidssite.
   
   Het is dan ook duidelijk dat PLOT een rijke geschiedenis deelt met de unieke plek waar het nu zijn activiteiten onderbrengt.
   
   Het nieuwe opleidingsgebouw wordt dan ook ingeplant op een plek die nog duidelijk de sporen van de geschiedenis draagt: van ruwe heide over ontgonnen heide naar industriële steenkoolactiviteit tot het postindustrieel landschap van vandaag. Deze historische gelaagdheid wordt geïntegreerd in de Veiligheidscampus.
   
   Bij het ontwerp werd gezocht naar symbiose door het harmonisch samenvoegen van verleden en toekomst, van landschap en gebouw, van architecturale expressie en technische materialisering, en van noodzakelijke functionaliteit en duurzame polyvalentie.
   
   Met maximale aandacht voor het landschap en een focus op duurzaamheid wordt het PLOT-opleidingsgebouw onderdeel van een ecologische corridor die een natuurlijke brug slaat tussen de sites van LABIOMISTA (westen), de groene bedrijfszone met waterbekken binnen het plangebied van ‘BPA Zwartberg Industrie II (centraal), het Luciebos (noorden) en de hellingen van het plateau van Zwartberg (zuiden en oosten): het landschap is hierbij de verbindende factor.
   
   Tot de markantste landschappelijke kenmerken behoren de talud aan de rugzijde van de veiligheidssite, de buffervijver centraal op de groene bedrijfszone en de uitzichten op het Luciebos en de enige nog overblijvende Terril van Zwartberg in de verte.
   
   Het ontwerp van de landschapsarchitect balanceert de bestaande "steppe" met de nieuw in te brengen functies.
    

2. Architecturaal
   Het realiseren van een toekomstbestendig opleidingscentrum in een landschappelijk gevoelige context is een complexe opdracht die een integrale aanpak verdient. "Symbiose" vormt dan ook de kerngedachte van het architecturaal concept.
   
   Hierbij hanteerde het ontwerpteam de volgende randvoorwaarden:

   • maximaal gebruikmaken van de toegestane bouwhoogte om de footprint op het terrein te beperken en het gebouw als landmark/baken van de Veiligheidscampus te laten fungeren
   • een hoge graad van transparantie om het interieur te connecteren met de unieke omgeving
   • een "grid-based design" als basis voor een robuuste en eerlijke architectuur die evenzeer flexibel als future-proof is.

   
   Om de unieke kwaliteiten van het landschap maximaal te integreren in het ontwerp van het gebouw, werd gekozen voor een horizontale gelaagdheid met een stevige sokkel als veiligheidsbarrière, een transparante eerste verdieping met zicht op de nog overgebleven terril van Zwartberg en twee verdiepingen met opleiddingslokalen en werkplekken. De luifel met groendak versterkt de horizontale oriëntatie.
   
   Het geheel verbeeldt een bastion, dat zich niettemin openstelt naar de omgeving. De open inrichting van de 1ste verdieping speelt hierbij een cruciale rol. Door het restaurant en het terras op deze verheven positie boven het maaiveld te situeren, kan er op een veilige manier een maximale interactie bekomen worden tussen het PLOT-opleidingscentrum en het landschap. De luifel versterkt nog eens de horizontale oriëntatie eigen aan het omringende landschap, en vormt een variante op de speelsere daklijnen van de naastgelegen oefenhal.
   
   Voor de afwerking van het gebouw werd gekozen voor een industriële uitstraling, wat refereert naar het voormalige industriële karakter van de site.
   
   Het resultaat is een veilig en leesbaar gebouw, dat op rustige wijze haar functie vervult, waarin het aangenaam vertoeven is in harmonie met de unieke setting en met een knipoog naar het verleden.
    

3. Functionaliteit
   Het gebouw telt 4 bouwlagen met een compacte footprint van +/-1.500 m², waarbij gestreefd werd naar bouwkundige optimalisatie.
   
   Behalve educatieve functies (klaslokalen) en kantoorfuncties (flexplekken) beschikt het gebouw ook over sociale functies (restaurant, vergaderzalen, overleghoeken) en praktische functies (bergplaatsen, sanitaire functies, technische installaties, …).
   
   Het gebouw is in wezen een betonskeletconstructie met een hoofdrastermaat van 720 x 720 cm, verder opgedeeld in modules van 120 cm. Dit laat de mogelijkheid voor een eventuele expansie van het gebouw in de toekomst.
   
   De modulariteit komt ook in de gevelopbouw tot uiting. De betonnen gevelpanelen worden geprefabriceerd wat een gunstige invloed heeft op de bouwtijd.
    
4. Duurzaamheid - Gebouw
   Er werd maximaal naar multifunctioneel gebruik van ruimte gestreefd in het belang van duurzaamheid en kostenefficiëntie. Zo werden bijvoorbeeld restaurant en ontvangstruimte gecombineerd, alle werkplekken zijn flexplekken, en klassen en vergaderzalen kregen een maximale multifunctionele inrichting.
   
   Het toepassen van een standaard maatvoering maakt het gebouw duurzaam omdat bouwafval en materiaalverlies geminimaliseerd worden.
   
   Economisch gebruik van bouwmaterialen werd bekomen door een uitgepuurd grid van betonnen kolommen en balken, geënt op een gestandaardiseerde maatvoering. Hierdoor werd een goede balans gevonden tussen bouw- en materiaalkost. Het grid-based design maakt het ontwerp bovendien ontvankelijk voor een circulaire benadering.
   
   Op vlak van vormgeving en materiaalgebruik werd er voornamelijk ingezet op duurzame, onderhoudsvriendelijke en circulaire materialen, met aandacht voor akoestisch comfort.
   Het ontworpen gebouw voldoet aan de huidige EPB-regelgeving waarbij er sterk wordt ingezet op hernieuwbare energie (PV-panelen (42.640 Wp) en lucht/water warmtepomp voor verwarming, koeling en sanitair warmwater). Hierdoor maken we geen gebruik van fossiele brandstoffen.
   
   Het extensief groendak zorgt ervoor dat een deel van het regenwater wordt vastgehouden en terug verdampt, wat de piekafvoer mee helpt afvlakken bij zware regenval. Het overige regenwater wordt opgevangen in ondergrondse regenwaterputten en wordt na filtering hergebruikt voor het spoelen van de toiletten.
   Daarnaast draagt het groendak bij aan de biodiversiteit van de site.
    
5. Duurzaamheid - Omgeving
   Bij de omgevingsaanleg werd sterk ingezet op gerecycleerde en gerecupereerde materialen zoals gerecycleerd asfalt en herbruikte stelcon-platen. Bij de inrichting van het terrein werd gekozen voor een maximale ontharding. Zo worden paden in ecologische waterdoorlatende halfverharding gecombineerd met gemaaide graspaden die door de hooilanden slingeren om de bloeirijke hooilanden te ontsluiten. Om de waterinfiltratie te bevorderen, gebeurt het parkeren op grasdallen.
   
   Voor het waterbeheer wordt verder een beroep gedaan op klassieke wadi’s die zorgen voor een natuurlijke infiltratie op eigen terrein.
   
   Een groot deel van de Veiligheidscampus staat op de biologische waarderingskaart aangeduid als biologisch waardevol. Om het karakter en de biodiversiteit van de site te bewaren, worden de zaden van de reeds aanwezige vegetatie geoogst en opnieuw gezaaid.
   
   Om plant en dier op een volstrekt natuurlijke wijze te laten circuleren, wordt er geen gebruik gemaakt van omheiningen in het landschap. De noodzakelijke beveiliging wordt voorzien op het niveau van het gebouw.