Collectieve renovatie (artikel LINA Magazine)

In opdracht van de provincie organiseert vzw Stebo al 10 jaar collectieve renovaties in wijken in heel Limburg. Tijdens infomomenten krijgen eigenaars uitleg over hoe ze hun woningen energiezuinig kunnen maken, samen met de buren. Wij gingen een kijkje nemen op de 100ste infosessie in Kinrooi.

Het is 22 oktober, een zonnige herfstdag in Kinrooi. Naast het buurtlokaal in de wijk Zielderveld-Natterveld zetten Lore Peeters en haar collega’s van vzw Stebo een infomarkt op met infoborden, tentjes en statafels. De hele namiddag staan zij klaar om inwoners van de wijk uitleg te geven over de collectieve renovatie die hier van start gaat. 

Lore: "Je huis energiezuinig maken is altijd een goed idee. Het verhoogt de waarde van je woning, verlaagt je energiefactuur en is beter voor het klimaat. In plaats van elke eigenaar-bewoner daar individueel van te overtuigen, nodigen we heel de wijk uit op dit infomoment. We informeren de inwoners over de kleine en grote renovatiewerken die ze aan hun woning kunnen uitvoeren: van muur- en dakisolatie tot het plaatsen van warmtepompen of zonnepanelen."

Al snel komt een 20-tal buurtbewoners een kijkje nemen op de infomarkt. Lore en haar collega Kathy Jansen nemen ze in groepjes van vijf mee langs de infoborden.

"De eerste stap is je energieverbruik kennen. De tweede is om te kijken waar je nog kunt isoleren. Zo weet je waar er nog iets te winnen valt. Vaak is dat het dak", zegt Lore. "Als je interesse hebt, kan je een gratis huisbezoek van één van onze renovatiebegeleiders aanvragen. Die komt binnen 1 à 2 weken langs om te kijken welke renovaties er nog mogelijk zijn in je woning. Hij of zij maakt een adviesrapport op met aanbevolen ingrepen op korte en lange termijn. Ga je over tot renovatie, dan kan de renovatiebegeleider ook helpen bij het vinden van aannemers en het aanvragen van premies. Belangrijk om te weten is dat dit advies 100 procent onafhankelijk en vrijblijvend is. Wij zijn niet van de isolatiepolitie. Je beslist zelf wat je wel of niet doet."

Onafhankelijk advies

Buurtbewoner Erik Jame vraagt alvast een huisbezoek aan. "Mijn woning is 40 jaar oud. Ik heb er al van alles in laten doen, maar ik weet graag wat er nog beter kan. Het is altijd interessant om advies te krijgen, zeker als het gratis is. Ik denk niet dat er anders zoveel volk was opgedaagd (lacht)." 

Ook Jozef Berben en José Terium tekenen in voor een huisbezoek. "We willen graag weten wat nieuwe ramen ons zouden kosten."

Een ander koppel uit de buurt vernieuwt binnenkort hun dak en overweegt om er zonnepanelen op te plaatsen. Eén van de zes renovatiebegeleiders moet hen helpen om die knoop door te hakken. Dat die onafhankelijk is, geeft de aanwezigen veel vertrouwen. "Ze hebben niets te promoten of te verkopen", zegt Leon Franssen. "En ik heb liever persoonlijk face to face contact als het over zo’n grote investeringen gaat."

Een groot deel van de mensen die naar een infosessie komen, tekent ook in voor een huisbezoek, zegt Lore. "Waarom ook niet? Het is gratis en vrijblijvend. En het is relevant voor deze buurt. We kiezen altijd wijken uit met veel renovatiepotentieel. Dat betekent: veel woningen van minstens dertig jaar oud die vooral bewoond worden door de eigenaars. In nieuwbouwwijken heeft dit geen zin. Dit is de 18de wijk waar we dit jaar (in 2024, red.) een collectieve renovatie opstarten. De voorbije 10 jaar hebben we in totaal al 100 wijken aangedaan in 31 Limburgse gemeenten."

Schaalvoordeel

Meer dan de helft van de mensen die een huisbezoek krijgt, gaat over tot een renovatie. 

Lore: "In totaal deed Stebo al 1.624 huisbezoeken die leiden tot 1.170 energiebesparende maatregelen. Dakrenovatie is met 25 procent de meest voorkomende ingreep, gevolgd door muurisolatie, nieuwe ramen en deuren en zonnepanelen. Of die ingrepen goedkoper zijn via een collectieve renovatie? Er is zeker een schaalvoordeel. Waar mogelijk groeperen we aanvragen om een volumekorting te verkrijgen. Hoe meer aanvragen er zijn om bijvoorbeeld het dak te isoleren, hoe groter het schaalvoordeel en hoe gunstiger de offerte."

Kopje koffie

Hoewel de huisbezoeken en renovatiebegeleiding individueel verlopen, zijn de collectieve renovaties vooral een wijkgebeuren. Om de buurtbewoners op te trommelen, doet Stebo beroep op enkele ambassadeurs uit de wijk. Zij zijn het aanspreekpunt voor hun buren. 

In Zielderveld-Natterveld gingen ambassadeurs Pierre Schrooyen en Johan Hendriks 150 uitnodigingen in de bus steken voor het infomoment. Twijfelaars trokken ze over de streep. De medewerking van de buurt werkt drempelverlagend. Dat er gratis koffie is, helpt ook om mensen te bereiken. 

"Een goede zaak", zegt Lore. "Renoveren blijft een complex gebeuren waar veel mensen hun weg niet in terug vinden. Draagkracht van onderuit is fundamenteel."

Ondertussen drinkt ambassadeur Pierre nog eens van zijn koffietje. "Ik vind het fijn om mensen in de wijk te helpen," zegt hij. "Renoveren is altijd interessant. Maar dat iedereen nog eens buitenkomt en gezellig een babbeltje slaat met elkaar: dat vind ik minstens even belangrijk. Voor mij is het project hiermee al geslaagd (lacht)."

Ook als je niet in een wijk met een collectieve renovatie woont, is het een goed idee om te renoveren. Het doet je energiefactuur dalen én je uitstoot. 

In Limburg is nog veel renovatiepotentieel. Slechts 5,3 procent van de woningen in de provincie haalt een A-score op het energieprestatiecertificaat. Dat betekent dat bijna 95 procent nog energiezuiniger kan. 

Wil je tips of advies? Bij Energiehuis Limburg krijg je gratis onafhankelijk advies én renovatiebegeleiding. 

Vlot en voordelig

Kris Laenen en Barbara Tielens uit Tessenderlo vernieuwden vorige zomer hun dak met hulp van Stebo. "Zonder renovatiebegeleiding hadden we stukken meer betaald."

In het najaar van 2023 ging in Rijt in Tessenderlo een collectieve renovatie van start. Kris Laenen ging langs op de infosessie en vroeg een huisbezoek aan. "Mijn vrouw en ik waren sinds 2019 bezig aan een totaalrenovatie. Heel het huis werd gestript en opnieuw opgebouwd. Enkel het dak moest nog vernieuwd worden. Eerst dachten we daar nog enkele jaren mee te wachten, omdat het zo’n grote kost is. Dankzij de hulp van Stebo hebben we de dakrenovatie toch al kunnen doen. De offerte van de dakwerker die renovatiebegeleider Martine Hendrix ons bezorgde viel beter mee dan verwacht. Maar het was vooral de voordelige lening die ons overhaalde. Martine wees ons op het bestaan van Mijn VerbouwLening. Die bijna renteloze lening hebben we via Energiehuis Limburg aangevraagd. Met haar hulp hebben we later ook de MijnVerbouwPremie aangevraagd bij het Premieloket."

In november kwam de renovatiebegeleider langs bij Kris en Barbara. In augustus gingen de werken al van start. Kris: "Alles is heel vlot verlopen. Ondertussen kon ik met alle vragen ook terecht bij Martine. Op haar aanraden hebben we meteen ook zonnepanelen geplaatst, wat ik anders niet had gedaan. Nu is het dak maar één keer opengebroken: dat is efficiënter. Toch werd ons niets opgedrongen. We konden alle voorstellen rustig bekijken en op ons eigen tempo beslissen. Dat gaf voor ons de doorslag. En we zijn niet de enigen in de wijk. Het busje van onze dakwerker zag ik vier weken later nog in onze straat passeren (lacht)."