Warmte

Maar liefst 50 à 60% van het energieverbruik in Vlaanderen gaat naar het verwarmen en koelen van gebouwen. Momenteel is slechts een klein deel van die energie duurzaam. Hier liggen dus nog grote klimaatwinsten.

Gemeentelijk warmteplan

Een gemeentelijk warmteplan is een waardevol instrument voor een efficiënte transitie naar meer groene warmte. Zo’n plan geeft onder meer aan in welke wijken of zones binnen de gemeente er een hoge warmtevraag is. Deze zones zijn mogelijk interessant voor een collectief verwarmingssysteem (warmtenet). De Vlaamse Inspiratiekaart Warmtezonering, die publiek beschikbaar is, vormt daarvoor een basis. 

De provincie stelde de afgelopen jaren echter vast dat die kaart een te rooskleurig beeld schetst van de haalbaarheid van warmtenetten. Daarom stelde zij een verfijnde potentiekaart voor warmtenetten in Limburg op, met strengere voorwaarden. De provincie stelt de kaart open voor alle Limburgse gemeenten en zorgt voor automatische actualisatie.
Waar de concentratie van de warmtevraag laag is, gaat de voorkeur uit naar individuele installaties, vooral warmtepompen.

Een gemeentelijk warmteplan biedt ook een blik op de mogelijke warmtebronnen in de buurt, en daarnaast een visie en een overzicht van de belangrijkste maatregelen en projecten.

Zo’n warmteplan kan zeer uitgebreid zijn. Dat is zeker het geval bij gemeenten met meer dan 45.000 inwoners, want zij moeten voldoen aan de Europese Energie Richtlijn (EED). Hiervoor werkte de provincie Limburg samen met VEKA en het Europese consortium Act!onHeat aan een haalbaar modelplan. Ook VVSG werkte een modelbestek uit voor een vrij uitgebreid warmteplan. 
Opgelet: dit modelbestek is niet volledig conform met de EED, maar is wel geschikt voor grotere of ambitieuze gemeenten met minder dan 45.000 inwoners.

Zeker voor kleine tot middelgrote gemeenten volstaat een veel beknoptere versie van een warmteplan dat toch aan de voorwaarden van het Lokaal Energie- en Klimaatpact (LEKP) voldoet. Daarvoor ontwikkelde de provincie een eigen modelbestek en biedt ze persoonlijke begeleiding bij de opstart van het proces.

Stappen naar een warmtenet

Wanneer er opportuniteit is voor een warmtenet, kun je als gemeente een actieve, cruciale rol spelen in de voorbereidende fase. Je kunt die rol vrij eenvoudig invullen door de juiste externe kennis, ervaring en begeleiding aan te trekken. Ook hiervoor ontwikkelde de provincie een modelbestek waarbij maatwerk mogelijk blijft.

Om de ontwikkeling van warmtenetten verder te stimuleren en enigszins "stuurbaar" te houden, stelde de provincie een leidraad op met een aantal nuttige instrumenten die elke gemeente kan toepassen, samen met een overzicht van de belangrijkste juridische aspecten.