Lokale preventienetwerken

Onder de koepel van "lokale preventienetwerken" kunnen we in Limburg drie verschillende soorten netwerken te onderscheiden: buurtinformatienetwerken (BIN’s), buurtpreventienetwerken (Whatsappgroepen) en de App Buurtpreventie24. 

  • Wat is een BIN

    Een Buurtinformatienetwerk (BIN) vormt een samenwerkingsverband tussen de lokale gemeenschap en de politie, met als doel de veiligheid binnen een bepaalde buurt te verbeteren. De belangrijkste actoren binnen dit project zijn de burgers zelf, de coördinator van het netwerk, de lokale politie en/of de lokale overheid.

    Het concept van de BIN's is eenvoudig: buurtbewoners werken samen met de politie om verdachte activiteiten, zoals inbraakpogingen of andere verdachte handelingen, te signaleren en te rapporteren.

    Wanneer de burgers doeltreffend communiceren met de politie kan dit bijdragen aan:

    • een snelle en efficiënte opsporing van dreigingen of onveilige situaties
    • een doeltreffend optreden van de politie
    • de uitwerking van effectieve preventiemaatregelen.

    Een BIN moedigt burgers aan om ongewone gebeurtenissen, gedragingen of verdachte personen direct te melden aan de politie, die vervolgens actie onderneemt. Elke deelnemer van het BIN kan deze meldingen doen.

    De definitie van buurtinformatienetwerken, zoals uiteengezet in de omzendbrief van 28 februari 2019, rust op drie pijlers: participatie, communicatie en preventie.

    1. Participatie: omvat de samenwerking tussen burgers, politie en lokale overheid, alsook de betrokkenheid van burgers bij de veiligheid in hun eigen leef- en werkomgeving.
    2. Communicatie: communicatie van de BIN-leden naar de politie gebeurt, in geval van dringende en verdachte situaties, via het algemeen noodnummer van de politie. Het CIC (communicatie- en informatiecentrum van de Federale Politie), de provinciale meldkamer, ontvangt de melding dat er gebeld wordt vanuit een buurt waar een BIN aanwezig is. Na analyse van de doorgegeven informatie kan de politie besluiten om de BIN-leden een dringend bericht te versturen. Het CIC verstuurt rechtstreeks text-to-voice- of sms-berichten naar alle leden van een BIN via BE-Alert, om hen zo op de hoogte te stellen van de verdachte situatie die zich voordoet.
    3. Preventie: naast het verspreiden van dringende berichten is het zinvol om niet-dringende berichten te versturen. Deze berichten, zoals preventietips, zorgen er namelijk voor dat een BIN actief blijft en ze stimuleren tevens de preventiegedachte.

    Zelfstandige ondernemers, beroepsorganisaties en KMO’s kunnen eveneens het initiatief nemen om een BIN voor Zelfstandige Ondernemers op te richten (BIN-Z).

    BIN Kenniscentrum

    Het BIN KennisCentrum, opgericht door ervaren professionals op het gebied van preventie en veiligheid, ondersteunt initiatieven die streven naar een veiligere leef- en werkomgeving door middel van uitgebreide informatie-uitwisseling. Op de website van het centrum kun je alle informatie vinden over BIN's in België, alsook richtlijnen voor het opzetten van een nieuw BIN.

    Zelf een BIN oprichten?

    Een BIN oprichten verloopt volgens een aantal vaste stappen met vaste partners. Het BIN Kenniscentrum en de Algemene Directie Veiligheid & Preventie van de Federale Overheid stellen een starterspakket voor om de oprichting van een BIN via een stappenplan te begeleiden. Wie een BIN wil opstarten, moet de regels respecteren die uiteengezet zijn in de omzendbrief van de FOD BiZa, Algemene Directie Veiligheid en Preventie.

    Op de website van het BIN KCE kun je terecht voor de nodige opstartdocumenten.

  • Buurtpreventienetwerken hebben, net zoals BIN’s, tot doel de veiligheidsbeleving te verbeteren, de preventiegedachte te verspreiden en de sociale cohesie in een buurt te bevorderen. De actoren van het project zijn de burgers, de coördinator, de lokale politie en/of de lokale overheid. 

    In tegenstelling tot de buurtinformatienetwerken gebruiken de leden van BPN’s WhatsApp als communicatiemiddel om elkaar op de hoogte te stellen van verdachte situaties.

    Indien er vermoedens zijn van, onder meer, inbraken of verdachte personen of voertuigen in de buurt, moeten de BPN-leden de politie contacteren vooraleer zij een melding doen in de WhatsAppgroep.

    Leden van de lokale politie of de lokale overheid zitten vaak mee in deze WhatsAppgroepen, maar zijn niet de hele dag bezig met het lezen van WhatsAppberichten. Bellen naar de politie alvorens melding te maken in de whatsappgroep is dus cruciaal.

  • De Buurtpreventie24-app is een tool waarmee buurtbewoners verdachte situaties met elkaar kunnen delen, in nauwe samenwerking met de politie. Het principe achter deze app sluit aan bij andere initiatieven die gericht zijn op het verbeteren van de veiligheid in de buurt, maar het onderscheidt zich van deze laatste door het gebruik van een speciaal ontworpen app als communicatiemiddel.

    De Buurtpreventie24-app wordt actief ingezet door enkele lokale overheden en politiezones in Limburg om een veiligere woonomgeving te creëren. Het stelt buurtbewoners in staat om verdachte activiteiten snel en eenvoudig te melden, waardoor de respons van de autoriteiten efficiënter wordt.